آیتالله سید علی حسینی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، یکی از شخصیتهای مهم در تاریخ معاصر ایران میباشد برای مطالعه ادامه این مطلب، با ورزش 111 همراه باشید و از مطالب ویژه و جذاب ما لذت ببرید.
نام |
آیتالله سید علی حسینی خامنهای |
تولد |
۲۹ فروردین ۱۳۱۸ |
محل تولد |
مشهد، ایران |
ملیت |
ایرانی |
سمت فعلی |
رهبر جمهوری اسلامی ایران |
تعداد فرزندان |
۶ |
سید علی خامنه ای کیست
نام کامل : سید علی حسینی خامنهای
متولد : ۲۹ فروردین ۱۳۱۸ (۱۹ آوریل ۱۹۳۹)
محل تولد : مشهد، ایران
نقش فعلی: رهبر جمهوری اسلامی ایران (از ۱۳۶۸ تاکنون)
سید علی خامنه ای چه کسی هست
سید علی خامنهای در تاریخ ۲۹ فروردین ۱۳۱۸ در مشهد متولد شد. پدرش، سید جواد خامنهای، یکی از روحانیون و از مهاجران آذری به مشهد بود. مادرش نیز زنی دیندار و مورد احترام در جامعه مذهبی به شمار میرفت. خانواده خامنهای به زندگی سادهای مشغول بودند و از لحاظ مالی در طبقه میانی جامعه قرار داشتند
ملیت سید علی خامنه ای
سید علی خامنهای از کشور ایران میباشد. او در ۱۹ آوریل ۱۹۳۹ در شهر مشهد، ایران به دنیا آمد و عمده زندگی و تحصیلات عالی حوزوی خود را در کشور خود سپری کرده است
اصالت سید علی خامنه ای
سید علی خامنهای از طرف پدر دارای ریشه آذری و از طرف مادر اصالت فارسی از یزد دارد و خانوادهاش از سادات حسینی بوده که نسبشان به امام سجاد (ع) برمیگردد و در طول قرنها به علمای دین مرتبط بودهاند
مذهب سید علی خامنه ای
مذهب: شیعه دوازده امامی
عنوان مذهبی سید علی خامنه ای
عنوان مذهبی: آیتالله العظمی
حزب سیاسی سید علی خامنه ای
حزب جمهوری اسلامی (۱۳۶۶–۱۳۵۷)
جامعه روحانیت مبارز (۱۳۶۸–۱۳۵۶)
سن سید علی خامنه ای
سید علی خامنهای در تاریخ 29 فروردین 1318 (مطابق با 19 آوریل 1939) به دنیا آمده است. او اکنون 91 سال دارد
سید علی خامنه ای
سید علی خامنهای یکی از شخصیتهای مهم تاریخ معاصر ایران است که در انقلاب، جنگ، ساختار سیاسی و راهبری فکری کشور نقشی کلیدی ایفا کرده است. درک زندگی، اندیشهها و سیاستهای او برای بررسی تحولات کنونی ایران حیاتی است
بیوگرافی سید علی خامنه ای
آیتالله سید علی حسینی خامنهای یکی از شخصیتهای برجسته سیاسی و مذهبی دوران معاصر ایران به شمار میرود. او از سال ۱۳۶۸ تا کنون بهعنوان رهبر جمهوری اسلامی ایران عمل میکند و دومین فرد در تاریخ ایران است که به مقام رهبری کشور دست یافته است. تجربه در فعالیتهای انقلابی، ریاستجمهوری، کوششهای علمی و فرهنگی، و تأثیر فراگیر داخلی و بینالمللی، وی را به شخصیتی محوری در تحولات ایران و منطقه مبدل کرده است
عکس های سید علی خامنهای

زندگینامه سید علی خامنه ای
سید علی خامنهای فعالیتهای سیاسیاش را از خانوادهای مذهبی و سیاسی آغاز کرده و سه رویداد اصلی در جوانی او را به دنیای سیاست وارد کرد: اصلاحات شاه، ملی شدن نفت توسط مصدق، و آشنایی با نهضت نواب صفوی
زندگی سید علی خامنه ای
اولین مواجههاش با سیاست، دیدار با نواب صفوی در سال ۱۳۳۱ بود که او را به تفکر درباره انقلاب و مبارزه واداشت. او همچنین خود را شاگرد روحالله خمینی میپندارد و در سال ۱۳۳۶ با وی ملاقات کرد. در سال ۱۳۴۱، او به همراه برادرش به عنوان حامل پیامهای خمینی به مردم مشهد منصوب گردید و در انتقال پیامهای انقلاب نقش بسزایی ایفا کرد. خمینی از خامنهای خواست تا درباره حادثه مدرسه فیضیه و نحوه برخورد رژیم با مخالفان توضیح دهد و او به عنوان واسطهای میان روحانیون و مردم عمل میکرد
سید علی خامنه ای زندگی نامه
پدر خامنهای، سید جواد، و پدربزرگش سید حسین، از روحانیان آذری ساکن نجف بودند و جد او از تفرش به آذربایجان نقل مکان کرده بود. سید حسین در نجف به عنوان فقیه و مدرس معروف شناخته میشد و در تبریز مسئولیت امام جماعت مسجد جامع را بر عهده داشت. سید جواد، متولد نجف، پس از اتمام تحصیلاتش در نجف، به مشهد رفت و در مساجد بازار و گوهرشاد به امامت مشغول شد
سید علی خامنه ای بیوگرافی
او از ازدواج اولش سه دختر داشت که فوت کردند و با خدیجه میردامادی، چهار پسر و یک دختر دیگر داشت. برادران او، سید محمد و سید هادی، شخصیتهای سیاسی و مذهبی بودند، و سید محمد در مجلس خبرگان رهبری و مجلس شورای اسلامی ترور گردید، اما جان سالم به در برد. خواهرش، بدری سادات، همسر علی تهرانی است که در اعتراضات ۱۴۰۱ ایران درباره او برائت بیان کرد. سید حسن، برادر غیرروحانی یگانه، در وزارت نفت مشغول به کار است
خانواده سید علی خامنه ای
پدر: سید جواد خامنهای، روحانی و مجتهد با ریشه آذربایجانی. مادر: خدیجه میردامادی، از خانوادهای متدین از نجف و یزد. پدر خانواده منبع اصلی درآمد بود، که بسیار کم بود. در مصاحبهها، آیت الله خامنهای به این موضوع اشاره نموده که: “کودکی ما با مشقت و تلاش سپری شد. گاه شبها غذایی برای شام نداشتیم… من لباسهای پُر وصله بر تن میکردم
سید علی خامنه ای و پدرش
سید علی خامنهای از چهار سالگی تعلیم دینی را در منزل شروع کرد و پدرش سید جواد خامنهای نخستین معلم او در یادگیری قرآن بود.در حین تحصیل در کلاس پنجم ابتدایی، آغاز به تحصیل در حوزه علمیه در مدرسه سلیمانخان مشهد نمود و تعدادی از دروس را از پدرش آموخت.این زمان، که به موازات حضور نواب صفوی در مشهد رخ داد، تأثیر قابل توجهی بر شکلگیری نظرات سیاسی او گذاشت. او سپس دوره متوسطه را در مدرسه نواب تمام کرد و همزمان تا کلاس دوم دبیرستان درس میخواند
کودکی سید علی خامنه ای
کودکی سید علی خامنهای در خانوادهای روحانی و سنتی در مشهد با فقر مالی، سادگی و تربیت مذهبی عمیق سپری شد.سید علی خامنهای از سنین کم در خانوادهای نیازمند بزرگ شد و تا حدود سن پنج سالگی در منزلی کوچک در ناحیهای کم درآمد مشهد زندگی میکرد که تنها یک اتاق و یک زیرزمین موجود بود.
بعدها احرار خانواده، زمینی را خریدند و منزل او را به سه اتاق گسترش دادند. او از سن چهار سالگی با برادرش سید محمد، در مکتبخانه آموزش و قرآن آموخت و بعد از آن دوره ابتدایی را در مدرسه «دارالتعلیم دیانتی» مشهد پشت سر گذاشت.در این زمان، تلاوت و تجوید قرآن را از قاریان محلی یاد گرفت
نوجوانی سید علی خامنه ای
آیت الله خامنهای معالم الاصول را از سید حسینی سیستانی، شرح لمعه و سایر دروس فقهی را از پدر و هاشم قزوینی فرا گرفت و در سال ۱۳۳۴ در درس خارج فقه سید میلانی شرکت کرد.
در سال ۱۳۳۶، به نجف رفت و در آموزشهای علمای معروفی مانند سید محسن حکیم و سید ابوالقاسم خویی شرکت نمود، اما به دلیل نارضایتی پدر، به مشهد برگشت.در همان سال، مجوز نقل از سید میلانی را گرفت. در سال ۱۳۳۷، به قم سفر کرد و در مدرسه حجتیه سکونت یافت، و در کلاسهای اساتیدی چون سید حسین بروجردی و سید روحالله خمینی حضور یافت.
او به مدت پنج سال در قم زندگی کرد و عمده زمانش را به مطالعه و آموزش صرف کرد. در سال ۱۳۴۳، پس از اینکه پدرش نابینا شد، به مشهد برگشت و تا سال ۱۳۴۹ در کلاسهای درس سید هادی میلانی حضور داشت
تحصیلات آیت الله خامنه ای
سید علی خامنهای تحصیلات خود را در حوزه علمیه شروع کرد و در سن 11 سالگی در مشهد به تحصیل دینی پرداخت. او دروس ابتدایی و سطح حوزه را از استادانی چون پدرش، شیخ هاشم قزوینی و آیتالله میلانی آموخت
تحصیلات سید علی خامنه ای
تحصیلات: حوزه علمیه نجف (۱۹۵۷-۱۹۵۸)، حوزه قم (۱۹۵۸-۱۹۶۴)
تحصیلات حوزوی سید علی خامنه ای
در سال ۱۳۳۶ شمسی (۱۹۵۷ میلادی) به قم رفت و از استادانی مانند آیتالله سید حسین طباطبایی بروجردی، امام خمینی و علامه طباطبایی استفاده نمود.پس از برگشت به مشهد در سال ۱۳۴۳ شمسی (۱۹۶۴ میلادی)، به آموزش و کارهای سیاسی مشغول شد.
او مدرک دانشگاهی رسمی نداشت، اما به زبانهای عربی، انگلیسی و اردو تسلط کامل دارد و به شعر و ادبیات علاقهمند است.در ساختار حوزه، او با عنوان «آیتالله» شناخته میشود و پس از وفات آیتالله اراکی در دهه ۷۰، چند نهاد جمهوری اسلامی او را بهعنوان مرجع تقلید معرفی کردند
زندگی شخصی سید علی خامنه ای
آیتالله خامنهای با دختر حجتالاسلام خجسته بافقی ازدواج نموده و چندین فرزند دارد. خانوادهاش کمتر در رسانهها دیده میشوند. او زندگی راحتی دارد و به شعر، ادبیات و موسیقی سنتی ایران علاقهمند است
همسر سید علی خامنه ای
در ابتدای پاییز ۱۳۴۳، خامنهای با منصوره خجسته باقرزاده ازدواج کرد. او در خانوادهای مذهبی و تجاری در مشهد تربیت شد و فعالیت سیاسی رسمی نداشته، اما معمولاً به ملاقات خانوادههای شهدا میرود. تا به حال هیچ تصویر رسمی از او در رسانهها منتشر نشده است
فرزندان سید علی خامنه ای
خامنهای دارای شش فرزند است: دو دختر به نامهای بشری و هدی و چهار پسر به نامهای مصطفی، مجتبی، مسعود (محسن) و میثم
بچه های سید علی خامنه ای
بزرگترین پسر، سید مصطفی، در حال تحصیل در حوزه علمیه است و سید مجتبی در جنگ ایران و عراق حضور داشته و ارتباط نزدیکی با بسیج و سپاه برقرار کرده است؛ او یکی از گزینههای محتمل برای رهبری به حساب میآید.سید مسعود (محسن) نیز بخشی از جامعه مدرسین قم است و عمدتاً به گردآوری آثار و خاطرات پدر و مدیریت وبسایت او مشغول است.خامنهای فرزندانش را از مشاغل اقتصادی و سمتهای دولتی منع کرده است
پسران سید علی خامنه ای
۱. مصطفی خامنهای:
- متولد دهه ۱۳۴۰
- روحانی و استاد حوزه علمیه قم
- نسبتاً کمحاشیه و فعال در مسائل فرهنگی-دینی
- گفته میشود شبیهترین فرزند به پدر در تفکر و رفتار است.
۲. مجتبی خامنهای:
- متولد حدود ۱۳۴۸
- روحانی، از افراد تأثیرگذار و شناختهشدهتر در میان فرزندان
- در برخی محافل از او بهعنوان چهره سیاسی و محتمل برای جانشینی پدر یاد میشود
- همسرش، دختر غلامعلی حداد عادل است.
۳. میثم خامنهای:
- پژوهشگر حوزه علوم انسانی
- کمتر در حوزه سیاسی فعال است و عمدتاً در زمینههای فرهنگی و تحقیقاتی شناخته میشود.
۴. مسعود خامنهای:
- فعالیتهای رسانهای یا سیاسی ندارد
- بیشتر در فضای خصوصی و غیررسمی حضور دارد.
عکس سید علی خامنهای

شایعات در خصوص سید علی خامنهای
در سالهای اخیر، خبرهای گوناگونی درباره وضعیت سلامتی خامنهای به گوش رسیده است. در سال ۲۰۱۰ گزارشی درباره ابتلا او به نوع کمیاب سرطان خون منتشر شد
سید علی خامنهای سرطان پروستات
در سال ۲۰۱۵، یک روزنامه گزارش داد که او به سرطان پروستات در مرحله چهارم دچار است و پیشبینی میشود که بیش از دو سال زنده نماند. در سال ۱۳۹۹، گزارشی منتشر گردید که یکی از کاربران توییتر گفته بود شرایطش بحرانی است و ملاقاتش با روحانی منتفی شده است، اما مسئولان دفتر رهبری این موضوع را رد کردند. در شهریور ۱۴۰۱، نگرانیها درباره وضعیت سلامتی او افزایش یافت و منابع خبری اعلام کردند که او بعد از عمل جراحی در وضعیت وخیمی به سر میبرد. تصویری از او در یک مراسم دینی منتشر گردید، اما روزنامه نیویورک تایمز به درستی اخبار بیماری او اشاره کرد و علائمی مثل ناتوانی در نشستن به مدت طولانی را مطرح نمود
دست راست سید علی خامنهای
در ۶ تیر ۱۳۶۰، آیتالله خامنهای مورد یک حمله تروریستی ناموفق قرار گرفت و از ناحیه سینه، کتف و دست راست جراحت دید، که باعث فلج شدن دست راست او گردید
وضعیت جسمانی سید علی خامنهای
در ۱۷ شهریور ۱۳۹۳، وبسایت رسمی او خبر داد که او جراحی پروستات انجام داده است. علیرضا مرندی، پزشک تیم درمان، بیان کرد که مشکل موجود به جراحی نیاز داشت و رهبر به توصیههای پزشکان عمل کرد.او پس از گذراندن هفت روز در بیمارستان و در ۲۴ شهریور از بیمارستان ترخیص شد و در مصاحبهای اعلام کرد که هیچ نگرانی وجود ندارد و عمل، کاملاً معمولی است
فیسبوک سید علی خامنهای
آدرس پیج سید علی خامنهای در شبکه اجتماعی فیسبوک: Khamenei.ru@
توییتر سید علی خامنهای
آدرس پیج سید علی خامنهای در شبکه اجتماعی توییتر: Khamenei_fa@
ثروت سید علی خامنهای
به گفته مسئولان پیشین بیت رهبری، خامنهای سبک زندگی سادهای دارد و از حقوقی دریافت نمیکند؛ معیشت او بیشتر از نذورات مردم تامین شده و سطح زندگیاش کمتر از متوسط ایران است.برخی منابع داراییهای او را ناکافی و ساده بیان کردهاند، اما خبرگزاریها اعلام کردهاند که او دارای سرمایهای نزدیک به ۲۰۰ میلیارد دلار است.
در سال ۲۰۱۳، رویترز اعلام کرد که خامنهای بر حدود ۹۵ میلیارد دلار دارایی کنترل دارد، که عمدتاً تحت مدیریت ستاد اجرایی فرمان امام، بزرگترین نهاد اقتصادی وابسته به وی، قرار دارد.
این ستاد با مصادرهٔ اموال مردم و اعضای اقلیتهای دینی، داراییهای زیادی را کسب کرده و بخش بیشتری از ثروت کشور تحت کنترل نهادهای وابسته به دفتر رهبر قرار دارد.در سال ۱۳۹۸، بنیاد مستضعفان، یکی از این موسسات، درآمد زیادی کسب کرد و برخی از افراد درخواست شفافیت مالی در دفتر خامنهای را مطرح کردهاند.اقدامات اقتصادی او شامل خرید سهام بانکها و شرکتهای بزرگ نیز از سوی ستاد اجرایی فرمان امام صورت گرفته است
خانه سید علی خامنهای
رهبر جمهوری اسلامی، آیتالله خامنهای، در حال حاضر در محل سکونت سازمانی (بیت رهبری) در مرکز تهران زندگی میکند، جایی که دفتر کار و محل برگزاری مراسم رسمی او نیز محسوب میشود.این مجموعه در تقاطع خیابانهای ایران، پاستور، فلسطین و آذربایجان واقع شده و شامل ساختمانهای ساده و غیرزینتی، شامل اتاقهای متعدد و چیدمان ساده میباشد.
خانه سید علی خامنهای در پاستور
قبل از رهبری در سال ۱۳۶۰، او در خانهای باغدار در خیابان پاستور زندگی میکرد. بیت رهبری زیر نظر سپاه حفاظت ولی امر قرار دارد و به علت حساسیتهای امنیتی، دسترسی به اطلاعات و گزارشها در مورد جزئیات داخلی محدود است.
خامنه ای قبل از انقلاب
سید علی خامنهای کارهای سیاسیاش را در دهه ۱۳۴۰ شروع کرد و در این زمان چندین بار توسط ساواک دستگیر شد. برای نخستین بار در خرداد ۱۳۴۲ در بیرجند به خاطر سخنرانی درباره حمله به مدرسه فیضیه و تسلط اسرائیل، دستگیر و زندانی گردید، سپس پس از تظاهرات ۱۵ خرداد، به مشهد اعزام و به مدت ۱۰ روز در بازداشت ماند
بازداشت سید علی خامنهای
او در دی ماه ۱۳۴۲ هنگام سفر به زاهدان دوباره بازداشت شد و به زندان تهران منتقل گردید. در سالهای آتی، در کناری از فعالیتهای سیاسی، یک گروه مخفی به منظور مقابله با رژیم شکل گرفت و در سال ۱۳۴۵ توسط ساواک شناسایی شد. او در این دوران اقداماتی مانند ترجمه کتاب، امامت در مسجد و برگزاری نشستهای تفسیر و ایدئولوژی را انجام داد، اما در سالهای ۱۳۵۰–۱۳۵۳ چندین بار دستگیر و در زندانهای گوناگون از جمله کمیته مشترک ضدخرابکاری حبس گردید.
در این دوره، ساواک به بازرسی و ضبط منزل و کارهایش پرداخت. پس از رهایی، به فعالیتهای سیاسی و تبلیغیاش ادامه داد و همزمان، دربارهٔ فعالیتهای نظامی و مبارزه فکری، هشدارهای جدی ارائه کرد. سرانجام، در این سالها، او سعی کرد با برگزاری جلسات و کلاسهای محرمانه، به مبارزه و تبیین ایدئولوژی اسلامی بپردازد
بازداشت آیت الله خامنهای
در اواخر سال ۱۳۵۶، امنیتیهای رژیم پهلوی خامنهای را بازداشت کرده و به طور سه ساله به ایرانشهر تبعید کردند و مانع از سفر او برای زیارت عتبات شدند. در اوج مبارزات انقلاب ۱۳۵۷، پس از آزادی، به مشهد برگشت و فعالیتهای انقلابیاش را در مسجد آل رسول و سایر مکانها ادامه داد. پس از قتلعام یزد، نامهای برای اعتراض منتشر کرد و در تیر ۱۳۵۷، بهدلیل اعتراض طلاب به تبعید، توسط نیروهای امنیتی تحت فشار قرار گرفت
تبعید سید علی خامنهای
او سپس به جیرفت رفت و بعد در شهریور همان سال به کهنوج رفت و به فعالیتهایش ادامه داد. در مهر ۱۳۵۷، به مشهد رفت و با سخنرانیها و فعالیتهای آگاهساز خود، تأثیر قابل توجهی در انقلاب داشت. با ورود خمینی به فرانسه، او از بازگشت خود خواست و در تظاهرات و اعتراضات مشهد حضور یافت.
در دی ۱۳۵۷، به همراه سایر مبارزان، در تظاهرات و اقدامات ضد حکومتی شرکت داشت و در عاشورای آن سال، سخنرانیهایی علیه رژیم ایراد کرد. پس از پیروزی، به تهران رفت و در کمیته تبلیغات و شورای انقلاب نقش کلیدی داشت و در تحصنها و توزیع اعلامیهها فعال بود
پیروزی انقلاب و سید علی خامنهای
در ۲۳ دی ۱۳۵۷، روحالله خمینی شورای انقلاب اسلامی را ایجاد کرد و روز بعد، شاه ایران را ترک کرد. پس از فرار شاه و فروپاشی دولت شاپور بختیار، خمینی در ۱۲ بهمن از فرانسه به ایران آمد. پس از اعلام بیطرفی ارتش در ۱۵ بهمن، دولت موقت به رهبری مهدی بازرگان شکل گرفت. در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷، انقلاب اسلامی موفق به کسب پیروزی شد
سید علی خامنهای پس از انقلاب ۱۳۵۷
پس از موفقیت انقلاب اسلامی در بهمن ۱۳۵۷، او به سرعت در موقعیتهای مهمی گمارده شد:
مسئولیتها:
- عضو شورای انقلاب اسلامی
- نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی (دوره اول)
- امام جمعه موقت تهران (از ۱۳۵۹)
- نماینده امام در شورای عالی دفاع
- رئیسجمهور ایران (۱۳۶۰–۱۳۶۸) – دومین رئیسجمهور پس از ابوالحسن بنیصدر
- عضو حزب جمهوری اسلامی (تا انحلال آن).
آیت الله خامنهای پس از انقلاب
پس از موفقیت انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷، آیتالله خامنهای به سرعت به سمتهای مهم معرفی گردید. او یکی از اعضای شورای انقلاب، امام جمعه تهران، نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی و از شخصیتهای تأثیرگذار در ایجاد ساختار جدید نظام جمهوری اسلامی بود
خامنهای عضویت در شورای انقلاب
در آغاز انقلاب، خامنهای با حضور در شورای انقلاب نقش کلیدی داشت. این شورا به فرمان خمینی در آبان ۱۳۵۷ ایجاد شد و در ۲۲ دی همان سال به طور رسمی فعالیت خود را آغاز کرد. خامنهای، به پیشنهاد مرتضی مطهری، در دیماه به شورا پیوست و در تصمیمگیریهای اساسی مانند گفتوگو با مقامهای داخلی و خارجی تأثیرگذار بود. او در تمامی دوران فعالیت شورا، به عنوان عضو ثابت باقی ماند و در تیر ۱۳۵۸ به معاونت امور انقلاب در وزارت دفاع منصوب گردید، همچنین عضو کمیسیون وزرای امنیتی و مدیر مرکز اسناد و نظارت بر سپاه پاسداران بود
فعالیتهای سیاسی خامنه ای
سید علی خامنهای از سال ۱۳۳۰ شمسی اقدامهای سیاسیاش علیه حکومت پهلوی را شروع کرد. و از جمله نخستین روحانیون حامی امام خمینی بود و به خاطر فعالیتهای انقلابیاش بارها توسط ساواک دستگیر، زندانی و تبعید شد.سخنرانیهای افشاگرانهاش در مساجد مشهد، تهران و تبریز تأثیر زیادی در آگاهسازی و بیداری مردم داشت
ریاست جمهوری خامنهای
در سال ۱۳۶۰، پس از برکناری بنیصدر، سید علی خامنهای به عنوان دومین رئیسجمهور ایران انتخاب گردید و دو دوره متوالی (۱۳۶۰ تا ۱۳۶۸) ریاستجمهوری را بر عهده گرفت. دوران ریاست او همزمان با جنگ ایران و عراق، تحریمها و فرایند بازسازی کشور بود، و در این مدت با رهبر آن زمان، امام خمینی، همکاری صمیمی داشت
دوران ریاستجمهوری خامنهای
در زمان ریاستجمهوری خامنهای، ساختار نهاد ریاستجمهوری بهطور ناقص و کمتوجه بود، بنابراین او سعی کرد دفاتر و گروههای مشورتی راهاندازی کند. در سال ۱۳۶۵، قانون اختیارات ریاستجمهوری به تصویب رسید تا وظایف او به وضوح بیشتری تعیین شود.
او در برخی موضوعات با موسوی اختلاف نظر داشت، از جمله در زمینه اقتصادی و وزرای دولت. پس از جنگ، توجه زیادی به مذاکرات خارجی و مدیریت جنگ معطوف شد و رئیس شورای عالی حمایت از جنگ بود. در زمینه سیاست خارجی، چندین سفر به کشورهای منطقه و نهادهای بینالمللی داشت و در مجمع عمومی سازمان ملل حاضر شد و سخنرانی کرد. او همچنین در حمایت از گروههای شیعه و مبارزان اسلامی فعال بود و در سفرهای استانی به دیدار مردم میرفت تا مسائل اقتصادی و امنیتی را بررسی کند. در مجموع، دوره او همزمان با پیشرفت سیاستهای داخلی و خارجی و کنترل بحرانهای جنگ و امنیت بود
تاریخچه انتخاباتی خامنهای
او در اسفند ۱۳۵۸، از ریاست سپاه کنارهگیری کرد تا در انتخابات مجلس نامزد شود. خامنهای در اسفند ۱۳۵۸ به عنوان نامزد نخستین دوره مجلس شورای اسلامی معرفی شد و با پشتیبانی ائتلافی که شامل جامعهٔ روحانیت مبارز و حزب جمهوری اسلامی بود، در اردیبهشت ۱۳۵۹ در حوزهٔ تهران پنجم به نمایندگی انتخاب گردید.
او به عنوان عضو و رئیس کمیسیون دفاع فعالیت کرد و در طول جنگ ایران و عراق، به خاطر حضور در جبههها، در جلسات مجلس کمتر حاضر میشد. پس از آسیب دیدگی در تیر ۱۳۶۰، به ندرت در مجلس حضور یافت و در مهر همان سال، بعد از انتخاب به عنوان رئیسجمهور، مجلس را ترک کرد
رهبری جمهوری اسلامی ایران
پس از فوت امام خمینی در خرداد ۱۳۶۸، مجلس خبرگان رهبری، آیتالله خامنهای را به عنوان رهبر جمهوری اسلامی ایران انتخاب کرد. در دوران رهبری ایشان، کشور دچار تغییراتی در زمینههای نظامی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی گردید. رویکردهای اصلی رهبری او شامل مقاومت در برابر غرب، توسعه منطقهای، برنامه هستهای و اقتصاد مقاومتی هستند
رهبری سید علی خامنهای
پیش از فوت خمینی، حسینعلی منتظری به عنوان successor او برگزیده شد، اما در ۶ فروردین ۱۳۶۸، خمینی او را برکنار کرد و منتظری کنارهگیری کرد. بعد از فوت خمینی، مجلس خبرگان رهبری در ۱۴ خرداد ۱۳۶۸، خامنهای را که آن زمان رئیسجمهور بود، به عنوان رهبر موقت جمهوری اسلامی انتخاب کرد. این گزینش، از رویدادهای کلیدی تاریخ جمهوری اسلامی به شمار میرود و به دلیل عدم وجود جانشین مشخص برای خمینی و شرایط حساس جنگ با عراق و فشارهای جهانی، اهمیت ویژهای داشته است
برگزیدن رهبر جمهوری اسلامی ایران
بعد از فوت خمینی، مجلس خبرگان در تاریخ ۱۴ خرداد ۱۳۶۸، نشستی فوقالعاده برگزار کرد و در ابتدا با رای اکثریت، استعفای حسینعلی منتظری را مورد تایید قرار داد. در مورد جانشینی، گفتگو درباره انتخاب ولی فقیه یا رهبری جمعی بود، اما توافقی به دست نیامد.
نام خامنهای به عنوان یک گزینه برای رهبری مطرح گردید و هاشمی رفسنجانی در مورد صلاحیت او اظهار نظر کرد. در نهایت، ۶۰ نفر از ۷۴ عضو، علی رغم مخالفت خامنهای، او را به عنوان رهبر موقت برگزیدند. پس از تغییر قانون اساسی و برگزاری همهپرسی، مجلس خبرگان در رأیگیری نهایی رهبر دائمی نظام را خامنهای انتخاب کرد
ویژگیهای دوران رهبری سید علی خامنهای
- تقویت نهادهای نظامی بهویژه سپاه پاسداران
- توسعه حوزه نفوذ منطقهای ایران (محور مقاومت)
- تأکید بر استقلال سیاسی و اقتصادی از غرب
- مواجهه با تحریمهای گسترده آمریکا و غرب
- حمایت از فناوری هستهای
- هدایت فضای فرهنگی با تأکید بر “انقلاب فرهنگی”.
سید علی خامنهای رهبر ایران
بر پایه شاخص دموکراسی اکونومیست، حکومت خامنهای یک رژیم authoritarian میباشد. در سالهای ۲۰۱۵ و ۲۰۱۸، او بهترتیب در موقعیتهای هجدهم و هفدهم قدرتمندترین افراد جهان قرار گرفت. نگرش منطقی و عملگرای او را از سایر رهبران ایران متمایز کرده است. اما منتقدان بر این باورند که خامنهای خود را برترین دانا میداند و قادر به یادگیری از خطاهایش نیست
ترور نافرجام سید علی خامنهای
در تاریخ ۶ تیر ۱۳۶۰، در مسجد ابوذر تهران، هنگام سخنرانی، یک بمب منفجر گردید که آسیب به دست راست خامنهای وارد کرد. این ترور به وسیله سازمان مجاهدین خلق انجام شده است. او بعد از درمان، به فعالیتهای سیاسیاش ادامه داد و این واقعه یکی از دلایل محبوبیتش در بین نیروهای انقلابی گردید
ترور آیت الله خامنهای
خامنهای در زمان نطق خود در مجلس هدف سوءقصد قرار گرفت. بمبگذاری در آن زمان، یک هفته پس از برکناری بنیصدر صورت گرفت و چند روز بعد، انفجار در حزب جمهوری اسلامی اتفاق افتاد که باعث مرگ چندین عضو شد. بمب کار گذاشته شده در ضبط صوت، در نزدیکی قلب او بود و با انفجار، او زخمی و بیهوش شد.او به بیمارستان فرستاده شد و دست راستش بیحس گشت. برخی، ترور را به سازمان مجاهدین خلق یا گروه فرقان نسبت دادهاند
نقش خامنهای در شورای عالی انقلاب فرهنگی
در ۸ شهریور ۱۳۶۲، بنا به دستور خمینی، خامنهای نخستین تغییرات اساسی در ستاد انقلاب فرهنگی را اعمال کرد و مسئولان اجرائی همچون نخستوزیر، وزرای فرهنگ و آموزش عالی و ارشاد اسلامی و دو دانشجو به ستاد ملحق شدند. با بازگشایی دانشگاهها و افزایش فعالیتها، در آذر ۱۳۶۳، دومین ترمیم انجام شد و ستاد به شورای عالی انقلاب فرهنگی تغییر نام پیدا کرد و رئیسجمهور به عنوان رئیس شورا منصوب شد. در سال ۱۳۷۵، در دوره رهبری، سومین دوره شورای انقلاب فرهنگی به وجود آمد و خامنهای اعضاء جدید شورا را انتخاب و بر اهمیت وظایف آن تأکید کرد
خامنهای امام جمعه تهران
خامنهای از ۲۴ دی ۱۳۵۸ به عنوان امام جمعه تهران انتخاب شد و در طی چهل سال، بیش از ۲۴۰ مرتبه نماز جمعه را اقامه کرده است. دوره اول امامت از دی ۱۳۵۸ تا تیر ۱۳۶۰ ادامه داشت که در این زمان ترور گردید. دوره دوم، بعد از ترور و تا زمان انتخابش به رهبری ادامه یافت و در نماز جمعه اسفند ۱۳۶۳ بمبگذاری شد که ۱۴ کشته و ۸۸ زخمی به جای گذاشت. دوره سوم، از زمان رهبری تا به حال است و نخستین نماز جمعه پس از بهمن ۱۳۹۰ در خرداد ۱۳۹۸ برگزار گردید
خامنهای و مجمع تشخیص مصلحت
در سال ۱۳۶۶، پس از بروز اختلافات میان مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان در زمینه تصویب لوایح، خمینی در ۱۷ بهمن با تأسیس مجمع تشخیص مصلحت نظام موافقت نموده و خامنهای به عنوان نخستین رئیس این مجمع انتخاب شد. او تا پایان دورهٔ ریاستجمهوریاش این مسیر را پیش برد
عکس جذاب سید علی خامنهای

جایگاه خامنهای در جهان
کریم سجادپور و سایر تحلیلگران او را قویترین رهبر در خاورمیانه میدانند و اظهار میکنند که قوت او از طریق سازمانهای وفادارش مخفی میماند. او در میان درندگان آزادی رسانهها قرار دارد و در سال ۲۰۰۰، به عنوان یکی از ۱۰ دشمن عمده آزادی بیان شناخته شد.
قانون اساسی جمهوری اسلامی، قدرتهای نامحدود رهبر را به رسمیت میشناسد و دیوید والچنسکی او را در جایگاه نهمین دیکتاتور زنده جهان قرار داده است. در فوریه ۲۰۲۴، متا به خاطر نقض قوانین مربوط به تبلیغ افراد و سازمانهای خطرناک حسابهای او را مسدود کرد
مرجعیت سید علی خامنهای
در آذر ۱۳۷۳، پس از فوت محمدعلی اراکی، مسئله مرجعیت خامنهای به میان آمد. برخی از علمای دینی و مؤسسات حوزوی او را به عنوان مرجع معتبر معرفی کردند، اما بعضی دیگر مانند منتظری و فضلالله او را تایید نکردند. او نخستین کتاب فقهی خود را در سال ۱۳۷۱ تألیف کرد و در رسانههای دولتی، او و هاشمی رفسنجانی با عنوان «آیتالله» شناخته شدند، هرچند این عنوان و تثبیت او جنجالی بود.
مخالفان فقهی و اصول قانون اساسی، که برای مرجعیت شرط صلاحیت علمی و تقوایی را ضروری میدانستند، در این انتخاب تاثیرگذار بودند، اما خمینی در نامهای در سال ۱۳۶۸ اعلام کرد که داشتن شرط مرجعیت برای رهبری ضروری نیست و کافی است مجتهدی عادل از سوی خبرگان تایید شود
دیدگاههای نظامی خامنهای
خامنهای بر این باور است که ایران باید قدرت نظامیاش را تقویت کند تا از جنگ جلوگیری کند و حضور منطقهای و قدرت موشکی کشور قابلمذاکره نیست. پس از قتل قاسم سلیمانی، او وعده انتقام جدی داد و خواستار خاتمه نفوذ آمریکا در منطقه گردید.
او حکم کرده است که تولید و به کارگیری سلاحهای هستهای ممنوع است، اما شواهدی وجود دارد که برنامههای مخفی برای دستیابی به سلاح هستهای وجود دارد که باعث نگرانی در اروپا شده است. او بر اهمیت فناوری هستهای برای کاربردهای غیرنظامی تأکید میکند، اما این حکم به بحث کشیده شده و آمریکا اعلام میکند که تصمیماتشان براساس فتوای خامنهای نیست
دیدگاههای اقتصادی خامنهای
خامنهای پایههای اقتصاد اسلامی را «افزایش ثروت ملی» و «توزیع عادلانه و رفع فقر» میداند و هر طرحی که این اصول را محقق سازد، معتبر خواهد بود. او در سال ۱۳۸۹ مفهوم «اقتصاد مقاومتی» را عنوان کرد و آن را اقتصادی تعریف کرد که هم رشد اقتصادی را حفظ میکند و هم آسیبپذیری در برابر تحولات جهانی را کاهش میدهد و به مردم وابسته است. او بر ضرورت جهش تولید تأکید میکند، زیرا آن را عامل اصلی بهبود شاخصهای اقتصادی، کاهش نرخ بیکاری، افزایش صادرات، ارتقاء درآمد ارزی و دستیابی به استقلال اقتصادی میداند
سیاست داخلی سید علی خامنهای
در زمان رهبری خامنهای، سیاست داخلی با برگزاری پنجمین دوره انتخابات ریاستجمهوری و برگزاری همهپرسی برای اصلاح قانون اساسی آغاز گردید. روابط او با روسایجمهور گوناگون، مانند هاشمی رفسنجانی، خاتمی و احمدینژاد، متفاوت بوده است؛ در حالی که با رفسنجانی رابطهای مناسب داشت، در زمان احمدینژاد روابط نامناسب شد. در دوره روحانی، توافق هستهای و برجام به انجام رسید، اما پس از خروج آمریکا از برجام، خامنهای او را ملامت کرد. او واردات واکسن کرونا را در حوزهٔ سلامت ممنوع کرد و بر تولید واکسن داخلی تأکید داشت. خامنهای به ترویج سیاستهای علمی و اقتصادی، از جمله حمایت از پژوهشهای سلولهای بنیادی، پرداخت
سیاست خارجی سید علی خامنهای
خامنهای در سیاست خارجی به حمایت از مسلمانان و مقابله با استثمار و استعمار بهعنوان اصول بنیادی اعتقاد دارد. او از نیروهای مقاومت در منطقه پشتیبانی میکند و سیاستهای منطقهای ایران را در تضاد با سیاستهای آمریکا تلقی میکند و همچنین به شکل قاطعانهای از مداخلات عربستان انتقاد کرده و از محور مقاومت در سوریه حمایت نموده است. او از آزار مسلمانان روهینگیا انتقاد کرد و در زمینه سیاست منطقهای، به مقاومت و پشتیبانی از ملت سوریه اشاره کرد
خدمات نظامی و پیشینه فقهی سید علی خامنهای
موضوع |
جزئیات |
موضوع |
جزئیات |
وفاداری نظامی |
نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران |
زمینه فقهی |
اصول فقه، تفسیر قرآن |
خدمت/شاخه نظامی |
سپاه پاسداران، ستاد جنگهای نامنظم، قرارگاه مرکزی خاتمالانبیا |
تحصیلات حوزوی |
درس سطح، درس خارج |
سالهای خدمت نظامی |
۱۳۵۸؛ ۱۳۶۰–۱۳۵۹؛ ۱۳۶۲–۱۳۶۰ |
محل تحصیل |
حوزه علمیه قم، نجف، خراسان |
فرماندهی/عملیاتها |
فرمانده سپاه پاسداران، قرارگاه خاتمالانبیا؛ شورش کردها، جنگ ایران و عراق |
مرتبه حوزوی |
آیتالله العظمی |
ترجمههای سید علی خامنهای
آیتالله خامنهای مولف و مفسر شماری از آثار دینی، فرهنگی و اجتماعی میباشد. از آثار مشهور او میتوان به «نقشه اصلی تفکر اسلامی در قرآن» و «نوری از نهجالبلاغه» اشاره کرد. او همچنین انتقالهایی از عربی به فارسی انجام داده و همواره بر اهمیت فرهنگ در سیاست تأکید کرده است
آثار و تالیفات سید علی خامنهای
برخی آثار وی عبارتاند از:
- طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن
- پرتویی از نهجالبلاغه
- در محضر قرآن
- ترجمه کتابهایی چون:
- المستقبل لهذا الدین اثر سید قطب
- صلح امام حسن (ع) اثر شیخ راضی آلیاسین.
تدریس سید علی خامنهای
خامنهای از زمان ورود به مشهد، به تدریس پرداخته است. او در ابتدا در سطوح بالاتر مانند رسائل، مکاسب و کفایه تدریس مینمود و بعد از انقلاب نیز در زمان ریاستجمهوری، تدریس تفسیر را ادامه داد. از سال ۱۳۶۹، تدریس فقه خارج را شروع کرد و در حال حاضر مباحث جهاد، قصاص و مکاسب ممنوعه را به آموزش میپردازد. کلاسهای او شامل تقریبا ۵۰۰ نفر شرکتکننده هستند
ادبیات سید علی خامنهای
آیت الله خامنهای به شعر و ادبیات اهتمام دارد و در سنین کودکی با شیوههای ادبی آشنا گردید. او به مطالعهٔ رمانها و آثار ادبی جهانی ادامه داد و بر این باور است که زبان فارسی باید گرامی داشته شود، زیرا این زبان قادر است فرهنگ، دین و تمدن ملتها را منتقل کند. در سال ۱۳۹۸، ابراز نگرانی کرد که زبان فارسی در حال زوال است و از صداوسیما خواست تا از تبلیغ کلمات خارجی اجتناب نماید
شعر آیت الله خامنهای
خامنهای در مشهد در انجمنهای ادبی از جمله فردوسی و فرخ عضویت داشته و آثاری از شعر از خود به جا گذاشته است. او دفتری به نام «سفینه غزل» داشت که در آن اشعار تازهای میسرود. کتاب شعر او در دوران ساواک ضبط گردید و هرگز به وی بازنگردانده شد. تعبیر او در شعرهای «امین» است. نمونهای از شعرهای او ارائه شده است
دیدار شاعران با رهبر
نشست شعرای ایرانی با خامنهای، که از زمان ریاستجمهوری آغاز شد و در زمان رهبری ادامه یافته، یک رسم قدیمی است که سالانه در نیمه رمضان برگزار میشود. برخی بر این باورند که این نشستها دستوری و یکسویه هستند و شاعران فقط دستورهای او را انجام میدهند. در این نشستها، آثاری متنوع از شاعران ایرانی و خارجی، شامل افغانستان، تاجیکستان، پاکستان، آذربایجان، عراق، هند، اوکراین و ترکیه قرائت گردیده است. شاعران خارجی اشعارشان را به زبان خود و زبانهای دیگر به فارسی اجرا کردهاند